İnternet fiyatı da enflasyon sepetinde: TÜİK’in hesaplaması değişti

Eftal

Global Mod
Global Mod
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), internet üzerinden satışı her geçen gün artan kimi mamüllerin fiyatını da enflasyon hesaplamasında dikkate alacak.

HESAPLAMALAR GELİŞTİRİLECEK

İnternet fiyatlarının
TÜFE’ye entegre edilmesinin gerekli hale geldiği değerlendirilirken, bu biçimdece istatistik üretiminde bilgi derleme sıklığının daha yüksek ve daha büyük hacimli olması hedefleniyor.

Otomatik olarak bir web kaynağından data derlemeye bilgi kazıma (web scraping) deniliyor. Bu ekseriyetle bir kazıyıcı (scraper) sayesinde oluyor ve daha gelişmiş istatistiksel tahliller için ham datayı derleyip temizliyor. Otomatik bilgi kazıma teknolojilerini kullanarak günlük, saatlik ve hatta daha yüksek sıklıkta data yapısıyla optimal data derleme stratejileri elde edilebiliyor. bu biçimdece, ayrıntılı metaveri ayrıntıları derlenerek hesaplamalar geliştirilebiliyor.

TÜİK


TÜBİTAK’LA BİRLİKTE ALTYAPI GELİŞTİRDİ

TÜİK, internetten bilgi kazıma çalışmaları kapsamında 2020 yılında TÜBİTAK ile ortaklaşa TÜİK Büyük Bilgi İleri Analitik Projesi’ni gerçekleştirdi. Bilgi kaynakları olan firmalardan gerekli müsaadeler alınarak, internetten data kazıma fiyat derleme usulünün altyapısı hazırlandı.

Proje kararı gelen ham bilgi, TÜİK teknik çalışanı tarafınca tahlil edildi, kusurlar belirlendi ve fiyat derlenebilecek hale getirildi. ondan sonrasında bilginin tablo formatında, fiyat takibi yapılabilir ve data tahliline uygun olması sağlandı.

ESER FİYATLARINA YIL UZUNLUĞU TAKİP

Beyaz eşya, elektronik eserler, mobilya, birinci el arabalar ve otobüs bileti meblağları için 2022 yılı prestijiyle internet üzerinden derlenen fiyatlar endeks hesaplamalarında kullanılacak.

Aralık ayı temel alınarak takibi kararlaştırılan mamüllerin fiyatı, eser kodu ya da eser barkodu üzerinden yıl boyunca takip edilecek. bu biçimdece tıpkı kalitedeki mamüllerin fiyat gelişimleri endeks hesaplamalarına yansıtılacak.

Bu kapsamdaki fiyatların sayısı aylık yaklaşık 20 bin civarında. Data kazıma yoluyla elde edilen bilgiler günlük olarak takip edilerek fiyat değişim tahlilleri de yapılıyor. Ayrıyeten fiyatı gelen mamüllerin satışının devamlılığı da fiyat derleme devri ortasındaki fiyat sayıları denetim edilerek gözleniyor.

İnternet verisinin alanı genişleyecek

Gelecek devirde yeni sisteme adapte edilen eser meblağlarının günlük olarak bilgi akışı sağlanacak, tahlilleri yapılacak ve başka data derleme formları olan barkod ve alan verisiyle bir arada fiyat derleme periyodunun sonunda endeks hesaplamalarında kullanılacak. TÜFE kapsamında derlenen aylık meblağların yaklaşık olarak yüzde 40-45’i barkod ve internetten bilgi kazımayla elde edilmiş olacak ve bu biçimdece bilgi, kaynağında mümkün olan en gerçek haliyle derlenecek. TÜİK, bu kapsamda en az maliyetle en yanlışsız bilgiyi elde edebilecek. Bu maksat doğrultusunda öbür ülke çalışmaları da dikkate alınarak barkod ve internet bilgilerinin kullanmasının yaygınlaştırılması öngörülüyor.