BenMelek
New member
Beynimiz en hassas organımızdır. Oksijensizliğe sırf 3 dakika dayanabilir. Beynimizi besleyen ana damar olan karotis arteri (şah damarı) boynun iki yanından geçerek beynimizin kanlanmasından sorumludur. Karotis arter hastalıkları beynimizin beslenmesinin süreksiz ya da kalıcı olarak bozulmasına ve ötürüsı ile beynimizde süreksiz yada kalıcı hasarlar oluşmasına yol açar. Dünyada nörolojik niçinli ölümlerde birinci sırada, kalp ve damar hastalıklarından kaynaklı ölümlerde ise 2. sırada karotis arter hastalığının niye olduğu inme (strok) yer almaktadır.
İleri yaş, tansiyon hastalığı, koroner arter hastalığı, yüksek kolesterol düzeyleri, obezite, diyabet hastalığı, sigara kullanması, böbrek yetmezliği bilinen en değerli risk faktörleridir.
Daralmaya bağlı olarak beyne giden kan akımında azalma olabileceği üzere bu bölgedeki türbülan akım niçiniyle damar duvarındaki plak yüzeyinde pıhtı oluşabilir ve bu pıhtı yahut plaklardan kopan modüller beyne giderek kılcal damarlarda ani tıkanmalara ve bu damarların beslediği alanlarda hasara yol açabilirler.
Erken devirde baş dönmesi, istikrar bozukluğu, ani baş ağrısı, gözlerde kararma, süreksiz görme kayıpları, ilerleyen vakit içinderda konuşma ya da görme bozuklukları, bayılma, bedenin tek tarafını tutan güç ya da his kaybı ve felçler bu hastalıkta görülebilecek belirtilerdir.
Teşhiste en epey kullanılan metot doppler ultrasondur. Bu yol hastaya ziyan vermeden darlığın yeri, formu ve oranı ile ilgili bilgiler verir. Bunun yanında bilgisayarlı tomografi anjiyografi, manyetik rezonans anjiyografi ve konvansiyonel anjiyografi kullanılabilir.
Karotis arter hastalığının tedavisinde erken teşhisle hastalığa niye olabilen risk faktörleri içinde bulunan şeker, yüksek tansiyon üzere hastalıklarla birlikte kıymetlendirme yapılarak damar tıkanıklıkların önüne geçilebilmesi için hayat usulü değişiklikleri ve ilaç tedavisi uygulanabilir.
Semptomatik ve/veya belirli düzeylerin üstündeki darlıklarda müdahale gerekliliği ortaya çıkar. Cerrahi metot olarak karotis endarterektomi kullanılır. Bu süreç sırasında, uzunluğundan yapılan kesi ile karotid artere ulaşılarak damar çeperinde tıkanmaya sebep olan plak, damar duvarından çıkarılmaktadır. Bu ameliyatla darlığa niye olan plak çıkartılarak damar çapı arttırılır ve bu sayede kan akımı olağan formuna döner ve beyne giden kan akımı garantiye alınmış olur. Açılan damarda, rastgele bir yama kullanmadan ya da bir yama kullanılarak kapatma süreci gerçekleştirilmektedir. Ameliyat daha sonrası hastaların uzman doktor tavsiyelerine bakılırsa hareket etmesi, kan sulandırıcı ve pıhtı önleyici ilaçlarını sistemli olarak kullanmaları ve damar sıhhatine ziyan veren faktörlerden uzak durmaları gerekmektedir.
Karotis arter darlıkları anjiyografi ve stent ile de tedavi edilebilmektedir. Fakat karotis endarterektomi süreci sırasında inme oluşma riskinin daha az olması, darlığa niye olan plağın tam olarak ortadan kaldırması ve darlığın tekrar ortaya çıkması olasılının hayli daha az olması niçiniyle karotis arter stentleme süreci öbür niçinlerle ameliyat olması epey riskli hastalarda uygulanabilmektedir.
İleri yaş, tansiyon hastalığı, koroner arter hastalığı, yüksek kolesterol düzeyleri, obezite, diyabet hastalığı, sigara kullanması, böbrek yetmezliği bilinen en değerli risk faktörleridir.
Daralmaya bağlı olarak beyne giden kan akımında azalma olabileceği üzere bu bölgedeki türbülan akım niçiniyle damar duvarındaki plak yüzeyinde pıhtı oluşabilir ve bu pıhtı yahut plaklardan kopan modüller beyne giderek kılcal damarlarda ani tıkanmalara ve bu damarların beslediği alanlarda hasara yol açabilirler.
Erken devirde baş dönmesi, istikrar bozukluğu, ani baş ağrısı, gözlerde kararma, süreksiz görme kayıpları, ilerleyen vakit içinderda konuşma ya da görme bozuklukları, bayılma, bedenin tek tarafını tutan güç ya da his kaybı ve felçler bu hastalıkta görülebilecek belirtilerdir.
Teşhiste en epey kullanılan metot doppler ultrasondur. Bu yol hastaya ziyan vermeden darlığın yeri, formu ve oranı ile ilgili bilgiler verir. Bunun yanında bilgisayarlı tomografi anjiyografi, manyetik rezonans anjiyografi ve konvansiyonel anjiyografi kullanılabilir.
Karotis arter hastalığının tedavisinde erken teşhisle hastalığa niye olabilen risk faktörleri içinde bulunan şeker, yüksek tansiyon üzere hastalıklarla birlikte kıymetlendirme yapılarak damar tıkanıklıkların önüne geçilebilmesi için hayat usulü değişiklikleri ve ilaç tedavisi uygulanabilir.
Semptomatik ve/veya belirli düzeylerin üstündeki darlıklarda müdahale gerekliliği ortaya çıkar. Cerrahi metot olarak karotis endarterektomi kullanılır. Bu süreç sırasında, uzunluğundan yapılan kesi ile karotid artere ulaşılarak damar çeperinde tıkanmaya sebep olan plak, damar duvarından çıkarılmaktadır. Bu ameliyatla darlığa niye olan plak çıkartılarak damar çapı arttırılır ve bu sayede kan akımı olağan formuna döner ve beyne giden kan akımı garantiye alınmış olur. Açılan damarda, rastgele bir yama kullanmadan ya da bir yama kullanılarak kapatma süreci gerçekleştirilmektedir. Ameliyat daha sonrası hastaların uzman doktor tavsiyelerine bakılırsa hareket etmesi, kan sulandırıcı ve pıhtı önleyici ilaçlarını sistemli olarak kullanmaları ve damar sıhhatine ziyan veren faktörlerden uzak durmaları gerekmektedir.
Karotis arter darlıkları anjiyografi ve stent ile de tedavi edilebilmektedir. Fakat karotis endarterektomi süreci sırasında inme oluşma riskinin daha az olması, darlığa niye olan plağın tam olarak ortadan kaldırması ve darlığın tekrar ortaya çıkması olasılının hayli daha az olması niçiniyle karotis arter stentleme süreci öbür niçinlerle ameliyat olması epey riskli hastalarda uygulanabilmektedir.