Site aidatları, yeni yılla bir arada artan maliyetler niçiniyle yüzde 40-60 civarında yükselirken bunun büyük kısmı taban fiyata yapılan yüzde 50’lik artırımdan kaynaklandı.
Yeni yıla girilmesiyle bir arada konut sitelerinin genel heyetleri arka arda gerçekleştiriliyor. Genel şurada bu yıl için belirlenen aidat fiyatları, site sakinleri ile idarelerini de karşı karşıya getiriyor.
TED Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şebnem Akipek, AA muhabirine, hususun Kat Mülkiyeti Kanunu ile düzenlendiğini söylemiş oldu. Akipek, kat maliklerinin, kapıcı, bahçıvan ve bekçi sarfiyatları ile ortak tesislerin işletme sarfiyatlarına ve bunlar için toplanacak avansa kendi arsa hissesi oranında katılması gerektiğini söylemiş oldu.
“Yüksek artış kaçınılmaz”
Kanun uyarınca, kat maliklerinin bu masrafları ödemekten kaçınamayacağına işaret eden Akipek, şöyleki konuştu:
“Genel masrafların yani aidatın ölçüsü, kat malikleri kurulunca belirlenir. Çoklukla her yıl sonu yahut başında yapılan kat malikleri olağan şurasında bir yıl için ödenecek ölçü tespit edilir. Bu ölçünün belirlenmesinde bir üst hudut yasal olarak çizilmemiştir. Aidat, apartmanın elektrik, su üzere genel masrafları ile var ise çalışan çalışanın maaşları ve öbür ödemelerini, sigorta primlerini, genel paklık ve bakım masraflarını, şayet merkezi sistem ısınma var ise, ısınmaya ait doğal gaz masraflarını kapsar. Bu sarfiyatların yanında, çıkabilecek ani ve arızi masraflar da düşünülerek, acil durumlara hazırlık emeliyle kestirimi bir ek masrafın de toplanması yerinde olur. Kat malikleri bir yıllık tüm masrafları yaklaşık olarak hesaplayıp, daire sayısına, yasal düzenlemeye bakılırsa yahut şayet farklı bir temel idare planı ile belirlenmişse buna nazaran bölünmelidir. Ülkemizde artan taban fiyat, elektrik, doğal gaz ve su masrafları düşünüldüğünde bu yıl aidatlarda değerli ölçüde artış olması kaçınılmaz görülmektedir.”
“Aidatlarda geçen yıla bakılırsa yüzde 40-60 artış var”
Tesis Yöneticileri Federasyonu Lideri Yahya Sağır da site genel konseylerinin bu ay boyunca devam edeceğini ve site sakinlerinin ondan sonrasında aidatla ilgili düşünce yaşamamak için bu genel konseylere katılmasının kıymet taşıdığını bildirdi. Sağır, aidatların, site idareleri tarafınca değil, genel heyette kat malikleri tarafınca oylanarak belirlendiğine dikkati çekerek, buraya katılan site sakinlerinin, aidat artışının nereden kaynaklandığını öğrenebileceğini lisana getirdi. Sağır, kiracıların da mal sahibinden alacağı vekaletnameyle genel konseylere katılabileceğini söz etti.
Site idarelerinin geçen yılın masrafları ile bu yılın öngörülen masraflarını belirterek aidat artışının münasebetlerini anlatması gerektiğini vurgulayan Sağır, “Ben yaptım oldu” diyerek aidatın belirlenemeyeceğini anlattı. Genel şuraya katılmayan konut sahipleri için itiraz süreci olduğunu ve ayrıyeten dava açma hakları bulunduğunu aktaran Sağır, buna rağmen davanın kaybedilmesi halinde aidatın faiziyle birlikte tahsil edileceğini söylemiş oldu.
Sağır, aidat artışlarının işçi sayısı, sitedeki bağımsız kısım sayısı, kapalı otopark, asansör, spor salonu ve havuz üzere etkenlere bakılırsa değişiklik gösterdiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Site aidatlarının yüzde 80’ini işçi sarfiyatı oluşturuyor. Minimum fiyata yapılan yüzde 50 artırım, enflasyon, elektrik, doğal gaz, su ve gübre fiyatlarındaki artışlar aidatlara yansıdı. İşçinin tazminatı, kıyafeti, yol ve yemek sarfiyatları de var. Çok katlı sitelerde asansörün aylık bakımı büyük bir maliyet. Havuzlu siteler, klora gelen artırımdan etkilendi. Paklık ve sarf gereçlerinde fiyatlar arttı. Tüm bu sarfiyatlar toplanıyor, konut sayısına bölünüyor. Sitede bağımsız kısım sayısı ne kadar fazlacasa aidat da işçi sayısına nazaran daha düşük olabiliyor. Yaşanan maliyet artışları niçiniyle aidatlarda geçen yıla göre yüzde 40-60 artış var. Bu oran, çalışan ve daire sayısı ile sitenin donatılarına nazaran değişiyor.”
“Aidat kirayı geçemez”
Bu maliyetleri düşününce aidat artışlarının fahiş olmadığına dikkati çeken Sağır, “örneğin son genel şuralarda geçen yıl 470 lira olan aidat 625 liraya, 650 lira olan öbür bir aidat 800 liraya çıktı. Bursa’da 350 lira olan bir aidat 500 liraya yükseldi. Burada olağan ki bağımsız kısım sayısı kıymetli. Bağdat Caddesi’nde kira bedeli 13 bin lira olan bir sitenin aidatı 500 lira. Aidatlar kira kadar oldu deniyor da kiraya endekslememek lazım. Aidat aslına bakarsanız kirayı geçemez. Piyasadaki maliyet artışları ortada. Dolardaki düşüş maliyetleri düşürmedi” diye konuştu.
Sağır, site idarelerinin maliyetlerini yüzde 18 KDV ve posta maliyetlerinin de artırdığını bildirerek, şunları kaydetti:
“Yönetim firmalarının aldığı her şeye yüzde 18 KDV uygulanıyor. 500 liralık aidat, 590 lira oluyor. Genel heyet kararlarının iadeli taahhütlü postayla gönderilmesi lazım. Bir posta bedeli 12 lira. Bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlara federasyon olarak görüşlerimizi sunacağız.”
Yeni yıla girilmesiyle bir arada konut sitelerinin genel heyetleri arka arda gerçekleştiriliyor. Genel şurada bu yıl için belirlenen aidat fiyatları, site sakinleri ile idarelerini de karşı karşıya getiriyor.
TED Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şebnem Akipek, AA muhabirine, hususun Kat Mülkiyeti Kanunu ile düzenlendiğini söylemiş oldu. Akipek, kat maliklerinin, kapıcı, bahçıvan ve bekçi sarfiyatları ile ortak tesislerin işletme sarfiyatlarına ve bunlar için toplanacak avansa kendi arsa hissesi oranında katılması gerektiğini söylemiş oldu.
“Yüksek artış kaçınılmaz”
Kanun uyarınca, kat maliklerinin bu masrafları ödemekten kaçınamayacağına işaret eden Akipek, şöyleki konuştu:
“Genel masrafların yani aidatın ölçüsü, kat malikleri kurulunca belirlenir. Çoklukla her yıl sonu yahut başında yapılan kat malikleri olağan şurasında bir yıl için ödenecek ölçü tespit edilir. Bu ölçünün belirlenmesinde bir üst hudut yasal olarak çizilmemiştir. Aidat, apartmanın elektrik, su üzere genel masrafları ile var ise çalışan çalışanın maaşları ve öbür ödemelerini, sigorta primlerini, genel paklık ve bakım masraflarını, şayet merkezi sistem ısınma var ise, ısınmaya ait doğal gaz masraflarını kapsar. Bu sarfiyatların yanında, çıkabilecek ani ve arızi masraflar da düşünülerek, acil durumlara hazırlık emeliyle kestirimi bir ek masrafın de toplanması yerinde olur. Kat malikleri bir yıllık tüm masrafları yaklaşık olarak hesaplayıp, daire sayısına, yasal düzenlemeye bakılırsa yahut şayet farklı bir temel idare planı ile belirlenmişse buna nazaran bölünmelidir. Ülkemizde artan taban fiyat, elektrik, doğal gaz ve su masrafları düşünüldüğünde bu yıl aidatlarda değerli ölçüde artış olması kaçınılmaz görülmektedir.”
“Aidatlarda geçen yıla bakılırsa yüzde 40-60 artış var”
Tesis Yöneticileri Federasyonu Lideri Yahya Sağır da site genel konseylerinin bu ay boyunca devam edeceğini ve site sakinlerinin ondan sonrasında aidatla ilgili düşünce yaşamamak için bu genel konseylere katılmasının kıymet taşıdığını bildirdi. Sağır, aidatların, site idareleri tarafınca değil, genel heyette kat malikleri tarafınca oylanarak belirlendiğine dikkati çekerek, buraya katılan site sakinlerinin, aidat artışının nereden kaynaklandığını öğrenebileceğini lisana getirdi. Sağır, kiracıların da mal sahibinden alacağı vekaletnameyle genel konseylere katılabileceğini söz etti.
Site idarelerinin geçen yılın masrafları ile bu yılın öngörülen masraflarını belirterek aidat artışının münasebetlerini anlatması gerektiğini vurgulayan Sağır, “Ben yaptım oldu” diyerek aidatın belirlenemeyeceğini anlattı. Genel şuraya katılmayan konut sahipleri için itiraz süreci olduğunu ve ayrıyeten dava açma hakları bulunduğunu aktaran Sağır, buna rağmen davanın kaybedilmesi halinde aidatın faiziyle birlikte tahsil edileceğini söylemiş oldu.
Sağır, aidat artışlarının işçi sayısı, sitedeki bağımsız kısım sayısı, kapalı otopark, asansör, spor salonu ve havuz üzere etkenlere bakılırsa değişiklik gösterdiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Site aidatlarının yüzde 80’ini işçi sarfiyatı oluşturuyor. Minimum fiyata yapılan yüzde 50 artırım, enflasyon, elektrik, doğal gaz, su ve gübre fiyatlarındaki artışlar aidatlara yansıdı. İşçinin tazminatı, kıyafeti, yol ve yemek sarfiyatları de var. Çok katlı sitelerde asansörün aylık bakımı büyük bir maliyet. Havuzlu siteler, klora gelen artırımdan etkilendi. Paklık ve sarf gereçlerinde fiyatlar arttı. Tüm bu sarfiyatlar toplanıyor, konut sayısına bölünüyor. Sitede bağımsız kısım sayısı ne kadar fazlacasa aidat da işçi sayısına nazaran daha düşük olabiliyor. Yaşanan maliyet artışları niçiniyle aidatlarda geçen yıla göre yüzde 40-60 artış var. Bu oran, çalışan ve daire sayısı ile sitenin donatılarına nazaran değişiyor.”
“Aidat kirayı geçemez”
Bu maliyetleri düşününce aidat artışlarının fahiş olmadığına dikkati çeken Sağır, “örneğin son genel şuralarda geçen yıl 470 lira olan aidat 625 liraya, 650 lira olan öbür bir aidat 800 liraya çıktı. Bursa’da 350 lira olan bir aidat 500 liraya yükseldi. Burada olağan ki bağımsız kısım sayısı kıymetli. Bağdat Caddesi’nde kira bedeli 13 bin lira olan bir sitenin aidatı 500 lira. Aidatlar kira kadar oldu deniyor da kiraya endekslememek lazım. Aidat aslına bakarsanız kirayı geçemez. Piyasadaki maliyet artışları ortada. Dolardaki düşüş maliyetleri düşürmedi” diye konuştu.
Sağır, site idarelerinin maliyetlerini yüzde 18 KDV ve posta maliyetlerinin de artırdığını bildirerek, şunları kaydetti:
“Yönetim firmalarının aldığı her şeye yüzde 18 KDV uygulanıyor. 500 liralık aidat, 590 lira oluyor. Genel heyet kararlarının iadeli taahhütlü postayla gönderilmesi lazım. Bir posta bedeli 12 lira. Bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlara federasyon olarak görüşlerimizi sunacağız.”