Domain alan adı nereden alınır ?

Atletik Yetenek

Global Mod
Global Mod
Domain (Alan Adı) Nereden Alınır? Bir Adresin Ötesinde Kimlik, Eşitlik ve Temsil Meselesi

Selam forumdaşlar,

Bugün sizlerle teknik gibi görünen ama aslında toplumsal bir yönü de olan bir konu üzerine düşünmek istiyorum: “Domain (alan adı) nereden alınır?” sorusu. İlk bakışta çok basit — gidip bir kayıt firmasından alırsın, kartla ödersin, biter. Ama biraz derine inince mesele sadece teknik değil, kimliksel, hatta adaletle ilgili hale geliyor. Çünkü internette bir alan adı almak, aslında “ben buradayım” demek. Ve bu “ben” herkes için eşit görünse de, erişim, temsil ve güven alanında cinsiyet, gelir ve toplumsal çeşitlilik farkları hâlâ derin.

Alan Adı: Dijital Dünyada Bir Kimlik Meselesi

Domain, yani alan adı, internetin temel kimlik unsurudur. Bir site açmak, dijital bir proje başlatmak ya da sadece fikirlerinizi paylaşmak için önce bir “ad”a sahip olmanız gerekir. Bu ad, teknik olarak IP adresine bağlanır ama sembolik olarak sizin kim olduğunuzu da temsil eder.

Kısacası, bir domain almak sadece bir “kayıt işlemi” değil; aynı zamanda dijital varlıkta yer kapmak, görünürlük kazanmak ve kendi sesini duyurmak anlamına gelir.

Peki bu süreçte herkesin şansı eşit mi? İşte burada devreye toplumsal cinsiyet, ekonomik eşitsizlik ve kültürel erişim gibi dinamikler giriyor.

Kadınların Empati Odaklı Bakışı: Erişim, Temsil ve Güven

Kadınlar için dijital dünyada var olmak, ne yazık ki hâlâ yalnızca teknik değil, toplumsal bir mücadele.

Araştırmalar gösteriyor ki dünya genelinde kadınların yalnızca %34’ü kendi internet projelerini yönetiyor. Bunun başlıca sebepleri arasında “dijital alan adı alma süreçlerine erişememe”, “finansal bağımsızlık eksikliği” ve “teknik özgüven farkı” yer alıyor.

Birçok kadın, domain kaydı yaparken bile kendini “yabancı bir alanda” hissediyor. Çünkü internet hâlâ erkek egemen bir alan olarak kurgulanmış durumda. Forumlarda, rehber sitelerinde ya da hosting panellerinde bile dil çoğu zaman teknik, soğuk ve dışlayıcı.

Elif adında genç bir girişimci kadın düşünün. Kadın istihdamını artıran bir proje başlatmak istiyor. Domain almak için bir kayıt firmasına giriyor ama yönlendirmeler İngilizce, fiyatlar döviz üzerinden, güvenlik sertifikaları karmaşık. O anda bile sistem ona şunu söylüyor:

> “Bu dünya senin için değil, biz hallederiz.”

Ama Elif, pes etmiyor. Alan adını alıyor, küçük bir blog kuruyor ve kadın dayanışması üzerine yazılar paylaşıyor. Onun hikâyesi sadece bir domain kaydı değil, bir alanı geri kazanma hikâyesi.

Erkeklerin Analitik ve Çözüm Odaklı Yaklaşımı: Süreci Standardize Etmek

Erkek kullanıcıların çoğu bu süreci teknik bir problem olarak görüyor. Onlar için soru nettir:

> “En ucuz, en güvenilir, en hızlı domaini nereden alabilirim?”

GoDaddy, Namecheap, Google Domains, Turhost, İsimTescil gibi firmalar üzerinden karşılaştırma yaparlar, fiyat tablolarını incelerler, DNS yönlendirmelerini planlarlar.

Bu yaklaşımın avantajı, süreci şeffaf ve yönetilebilir kılmasıdır. Ancak burada da bir eksik vardır: sistemin kimin için, hangi dille ve hangi erişim imkanlarıyla tasarlandığını sorgulamazlar.

Bir erkek girişimci, “sistem böyle işliyor” derken; kadın veya farklı bir toplumsal kesimden biri için bu sistem “erişilmez” olabilir. İşte o yüzden erkeklerin teknik uzmanlığı ile kadınların empatik bakışını birleştirmek, daha adil bir dijital ekosistem yaratmak için şart.

Çeşitlilik ve Erişim: Domain Pazarında Görünmeyen Eşitsizlikler

Alan adı almanın önündeki engeller çoğu zaman görünmezdir:

- Dil engeli: Çoğu platform sadece İngilizce destekli.

- Fiyat bariyeri: Dolar ve euro bazlı ücretler, ekonomik olarak kırılgan kesimleri dışarıda bırakıyor.

- Kültürel kodlar: Teknik destek hatlarında hâlâ kadınlarla küçümseyici tonda konuşan müşteri temsilcileri var.

- Yasal/etik koruma eksikliği: Bazı kadınlar, domainlerini kimlik ifşası korkusuyla kendi adlarıyla kaydetmiyor.

Yani bir domain almak, kimileri için birkaç tık; kimileri için ise cesaret gerektiren bir eylem.

Sosyal Adalet Perspektifi: İnternette Alan Sahibi Olmak, Hak Sahibi Olmaktır

Dijital dünyada alan adı, yeni çağın “mülkiyeti”dir.

Bir erkeğin teknik yeteneğiyle aldığı bir domain, ekonomik fırsata dönüşebilir; bir kadının aldığı domain, temsil hakkına.

Bu yüzden “domain nereden alınır?” sorusu aslında “kim söz hakkına sahip olabiliyor?” sorusuyla yakından ilişkilidir.

Sosyal adalet bakış açısıyla bakarsak, şu üç temel değişim gerekiyor:

1. Erişilebilirlik: Domain sağlayıcılarının dil, fiyat ve destek sistemlerinde kapsayıcı olması.

2. Eğitim: Kadınlar ve gençler için teknik okuryazarlığı artıran programların yaygınlaşması.

3. Politika: Domain kayıtlarında gizlilik ve güvenlik haklarının cinsiyet temelli korunması.

Bir domain, bir sesin adresidir. O ses, susturulmadığı sürece dijital dünyada adalet biraz daha kök salar.

Birlikte Düşünelim: Cinsiyet, Teknoloji ve Görünürlük

Peki forumdaşlar, hiç fark ettiniz mi?

Domain pazarına baktığımızda teknoloji markalarının, hosting devlerinin, teknik forumların büyük kısmı hâlâ erkek yoğun.

Kadınlar ve LGBTQ+ bireyler, bu alanlarda ya temsil edilmiyor ya da toksik ortamlarda geri çekiliyor.

Çeşitlilik sadece renkli logolarla değil, gerçek temsille olur.

Bir düşünün:

Bir gün “eşitlikodasi.org” veya “kadındijital.org” gibi bir alan adını almak, sadece teknik bir işlem değil; bir direniş sembolü olabilir mi?

Ya da “adaletnet.com” gibi bir isim, sosyal sorumluluk projesinin dijital kapısı haline gelebilir mi?

Siz Ne Düşünüyorsunuz Forumdaşlar?

Sizce dijital dünyada alan adı almak, herkes için eşit bir başlangıç mı, yoksa bazıları için hâlâ erişilmez bir ayrıcalık mı?

Kadınların, gençlerin, farklı kimliklerin kendi dijital alanlarını inşa etmesi için ne tür destek mekanizmaları gerekli?

Ve siz, alan adınızı alırken hiç “bu sadece benim sitem değil, temsil ettiğim bir şey” diye düşündünüz mü?

Belki de artık “domain nereden alınır?” sorusunu,

“dijital kimliğe kimler ulaşabiliyor?”

şeklinde sormalıyız.

Çünkü bir domainin kaydı, bir adrestir;

ama o adresin ardındaki hikâye, eşitliğin geleceğidir.