Düzenleme Meclis’te kabul edildi: Emekli ve memura ek artırım geliyor

Eftal

Global Mod
Global Mod
Teklifle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, banka nezdindeki yabancı ülke merkez bankalarına ilişkin para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemeyecek, üzerlerine ihtiyati önlem yahut ihtiyati haciz konulamayacak.

Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ait açılan davalarda, dava konusu fiyatın yüzde 50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması sonucu verilemeyecek.

Bu hususla ilgili verilen bilgiye bakılırsa; 2021 yılında Gelir Yönetimi Başkanlığı ve ünitelerine karşı 9 bin 337 dava açılmış, bunun 2 bin 247 adedi KDV iadesi ve istisnalara ait, 359 davada ise yürütmeyi durdurma sonucu verilmiş.

BES’TEN 7 MİLYON KATLIMCI YARARLANACAK

Düzenlemeyle; Ferdi Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Kişisel Emeklilik Sistemi’nde (BES) belli bir süre bulunmuş iştirakçilere, kısmen ödeme alma imkanı sağlanıyor. Belirlenen hallerde ve şartlarda iştirakçiye sistemden ayrılmadan, devlet katkısı hesabındaki fiyatlar hariç hesabındaki birikim fiyatının yüzde 50’sine kadar kısmen ödeme yapılabilecek. Bu durumda kısmen yapılan ödeme meblağının yüzde 25’ini aşmamak üzere devlet katkısı hesabındaki fiyattan da ödeme yapılabilecek.

Ferdi Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda yapılan değişiklikle halihazırda yüzde 25 olarak belirlenmiş olan devlet katkısı oranını yüzde 30’a yükseltiliyor.

Buna göre, patron tarafınca ödenenler hariç Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı iştirakçiler ile Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun ilgili unsuru kapsamındaki iştirakçiler ismine ferdî emeklilik hesabına ödenen katkı hisselerinin yüzde 30’una karşılık gelen fiyat, şirketler tarafınca emeklilik nezaret merkezine iletilen bilgiler temel alınarak devlet katkısı olarak emeklilik nezaret merkezince hesaplanacak. Cumhurbaşkanı, yabancı para cinsinden yapılan katkı hissesi ödemeleri için bu oranı yüzde 10’a kadar indirmeye yetkili olacak. BES ile ilgili düzenlemenin yürürlüğe girmesi ile bir arada 7 milyon iştirakçinin yararlanması öngörülüyor. Sarfiyat etkisinin ise yaşanmayacağı iddia ediliyor.
Devlet katkısı, bakanlık bütçesine konulan ödenekten iştirakçilerin ilgili hesaplarına şirketler aracılığıyla aktarılmak üzere emeklilik nezaret merkezine ödenecek. Bir iştirakçi için bir takvim yılında ödenen ve devlet katkısı meblağının hesaplanmasına temel teşkil eden katkı hisselerinin toplamı ilgili takvim yılına ilişkin hesaplamaya ait periyodun bitmiş olduği tarihte geçerli brüt minimum fiyatın hesaplama periyoduna isabet eden toplam fiyatını aşamayacak. Anılan sonu aşan katkı hisseleri için bakanlığın uygun görüşüyle, kurumca belirlenecek yöntem ve temeller çerçevesinde, ilgili katkı hissesinin ödendiği yılı takip eden takvim senelerında da devlet katkısı hesaplaması ve ödemesi yapılabilecek. Bu ödenekten bütçenin öbür kalemlerine hiç bir biçimde aktarma yapılamayacak. Devlet katkısı, katkı hissesi ödemelerinden farklı olarak takip edilecek.

45 YAŞ ÜSTÜ İŞTİRAKÇİLER OTOMATİK DAHİL EDİLECEK

Kişisel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda yapılan değişiklikle 45 yaş üstü iştirakçiler da talep etmeleri halinde otomatik iştirak sistemine dahil edilebilecek. Teklifle, kişisel emeklilik sistemine ödenen katkı hisselerine yönelik yapılan düzenlemenin halihazırda sistemde yer alan iştirakçilere da uygulanmasına imkan sağlanıyor.

DOĞAL GAZA KADEMELİ GEÇİŞ

Teklife nazaran, BOTAŞ tarafınca Bakanlık görüşleri alınmak kaydı ile bölgesel ve iklimsel şartlar dikkate alınarak vilayet yahut bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulanabilecek.

Kamu İhale Mukaveleleri Kanunu’na ‘Ek fiyat farkı ve kontratların devri’ başlıklı husus ekleniyor. Türkiye ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklarla girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar niçiniyle 1 Aralık 2021 tarihindilk evvel Kamu İhale Kanunu’na bakılırsa ihalesi yapılan ve bu hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle devam eden yahut bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel fesih yahut tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile üretim işlerine ait Türk lirası üzerinden yapılan mukavelelerde düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, 1 Temmuz- 31 Aralık 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen kısımlar için ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ait karar bulunup bulunmadığına bakılmaksızın 1 Temmuz- 30 Kasım 2021 tarihlerinde ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin ortasında bulunduğu aya ilişkin endeks, 1 Temmuz 2021 tarihindilk evvel ihale edilen işlerde ise 2021 Haziran ayına ilişkin endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve kontrat fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine mukavelesine bakılırsa hesaplanan fiyat farkına ek olarak ek fiyat farkı verilebilecek. Bu kapsamdaki kontratlar, yüklenicinin başvurusu ve yönetimin onayı ile devredilebilecek. Devredilen mukavelelerde dönem alacaklarda birinci ihaledeki koşullar, zaman tarihi prestijiyle aranacak. Periyottan kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmayacak. Yüklenimi ortak teşebbüs tarafınca yürütülen kontratlarda ortaklar içinde zaman yahut pay bölümlerinde birinci ihaledeki yeterlik kuralları aranmayacak. Mukaveleyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilecek. Bu kapsamda devredilecek mukavelelerden damga vergisi alınmayacak.

CUMHURBAŞKANI YETKİLİ OLACAK

Unsur kapsamında ek fiyat farkı verilebilecek alım tiplerini, eser ve girdileri, ek fiyat farkı verilmesi yahut kontratın zamanı için yönetime müracaat müddetleri ile dönem süreçlerinin tamamlanacağı müddet dahil ek fiyat farkı hesaplamalarına ve kontratların periyoduna ait temel ve metotların tespitinde Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

TÜRK LİRASI VADELİ MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARI

Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da değişikliğe gidiliyor. Bu çerçevede; finansal istikrara katkı sağlamak ve gerçek bireylerin mevduat ve katılma hesaplarının getirilerini kur artışlarına karşı desteklemek maksadıyla bankalar nezdinde 21 Aralık 2021 ve 31 Aralık 2022 tarihleri içinde açılan Türk Lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına aktarılmak üzere Merkez Bankası’na nakit kaynak aktarmaya yahut bu maksatla bankalara özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç etmeye ve ihraç edilecek senet meblağıyla ihraç yapılacak bankaları belirlemeye, özel tertip devlet iç borçlanma senedi ve nakit kaynak transferi için Bakanlık bütçesinde mevcut yahut yeni açılacak tertiplere ödenek eklemeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkili olacak. Bu kapsamda takviye olarak aktarılacak kaynağın kullandırılması ile uygulamaya ve kontrole ait yol ve temeller ile kesin hesap açma tarihini öne çekmeye yahut 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

EMEKLİ MAAŞLARI EN AZ 2 BİN 500 TL OLACAK

Teklifle, Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda da değişiklik yapılıyor. Buna nazaran, gelir ve aylık ödemesi yapılanlara 1500 lira olarak öngörülen aylık minimum ödeme fiyatı 2500 liraya yükseltilecek. Bu unsur, 2022 yılı ocak ayı ödeme devrinden itibaren uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

MALİYET 3,5 MİLYAR TL OLACAK

Emekli maaşlarının en az 2500 TL olarak belirlenmesiyle; 1 milyon 265 bin kişi faydalanacak ve düzenlemenin yıllık maliyeti 3,5 milyar TL olarak belirlendi.

Kurumlar Vergisi Kanunu’na nazaran, tam mükellefiyete tabi teşebbüs sermayesi yatırım fonlarının katılma hisseleri ile teşebbüs sermayesi yatırım iştiraklerinin pay senetlerinden elde edilen kar hisselerine Kurumlar Vergisi istisnası uygulanırken bu istisna başka fon ve iştiraklerini kapsamıyor. Teklifle, teşebbüs sermayesi haricindeki öteki yatırım fonlarından elde edilen kar hisselerine da istisnanın uygulanması sağlanıyor. Teşebbüs sermayesi haricindeki başka yatırım iştiraklerinden elde edilen kar hisselerine ise istisna uygulanmayacak. Kelam konusu istisna, portföyünde yabancı para ünitesi cinsinden varlık ve altın ile öteki değerli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen iştirak hasılatlarına da uygulanmayacak.

Sanayi Sicil Dokümanını haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden ve ihracat yapan kurumların kelam konusu faaliyetlerinden elde ettikleri hasılatlarına Kurumlar Vergisi oranı, 1 puanlık indirimle yüzde 20 yerine yüzde 19 olarak uygulanacak.

EK MALİYETİ YAKLAŞIK 13.7 MİLYAR TL

Teklifle; memurlara ek artırım öngörülüyor. Bu çerçevede; Kamu vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 yıllarını Kapsayan 6’ncı Devir Toplu Mukavele ile kamu vazifelilerinin aylık ve fiyatlarında 1 Ocak 2022-30 Haziran 2022 tarihlerindeki devir için uygulanacak olan artış oranı yüzde 5’ten yüzde 7,5’e yükseltiliyor ve bu oranın tıpkı periyoda ait enflasyon farkı ödemesinde de dikkate alınması sağlanıyor. bu biçimdece kelam konusu toplu mukaveleye göre 2021 yılı ikinci yarısından kaynaklı enflasyon farkı dahil 1 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere yüzde 27,9 oranında yapılması gereken artırım, yüzde 30,95’e çıkarılıyor.

Kabul edilen bu unsurla; 2022 Ocak ayından geçerli olarak verilecek ilave yüzde 2,5 oranındaki artırımın ek maliyeti yaklaşık 13 7 milyar TL olarak iddia edildi.

TESİR TAHLİLİ YAPILDI

TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda teklif ile ilgili ‘etki analizi’ de üyelere dağıtıldı. Tesir tahliline nazaran; Haziran-Aralık 2021 ortasını kapsayan mal ve hizmet alımları ile üretim işlerinde ödenecek ek fiyat farkının yaklaşık 10,5 milyar lirayı bulması bekleniyor. Elektronik Kamu Alım Platformu’nda Haziran- Aralık 2021 periyodunda yürütülen 26 bin 789 adet mukavelenin bedelinin 213 milyar lira olduğu, bu vakitte gerçekleşen hakediş meblağının ise yaklaşık 70 milyar lira, ek fiyat farkının ise yaklaşık 10,5 milyar lira olduğu hesaplandı. Yapılan tesir tahlili çalışmasına bakılırsa; ihracatçı firmaların kurumlar vergisinde 1 puanlık indirimin 470 milyon lira, imalat kesiminde faaliyet gösteren firmalara getirilen 1 puanlık indirimin maliyetinin ise 1.3 milyar lira olmak üzere toplam maliyetin 1,77 milyar lira olması bekleniyor.