Milyonlarca çalışanın 2022 yılı için merakla beklediği yeni minimum fiyatta sona yaklaşılırken 70 yıldır yürürlükte olan uygulama çeşitli ‘en’leri içeriyor. Her devir milyonlarca kişiyi ilgilendiren taban fiyat uygulamasının kimi öne çıkan bilgileri özetle şöyleki.
BÖLGESEL FİYATLA BAŞLADI
Türkiye, taban fiyat kavramıyla birinci etapta takvimler 1951’i gösterdiğinde Demokrat Parti iktidarı periyodunda ‘bölgesel düzeyde’ tanıştı. 1974 yılına kadar mahalli kurullar vasıtasıyla belirlenen minimum fiyatlar uygulandı.
KURUL TEŞEKKÜL ETTİ
Lokal uygulamalar 1974’te ise emekçi, patron ve devleti tıpkı masada buluşturan Taban Fiyat Tespit Kuruluna dönüştü. Pazarlıkları çalışanlar ismine Türk-İş, patron ismine ise TİSK yürüttü.
TANSİYON DE VAR, OY BİRLİĞİ DE
Minimum fiyat tespitinde geçmişte taraflar toplantıyı terk edecek kadar gerilse de kuruldan oy birliği ile de yeni fiyatlar tespit edildi. 2008, 2012 ve 2019 personel, patron ve hükümet yetkililerin oy birliği ile yeni minimum fiyatta el sıkışması bunun son örnekleri.
Türkiye’nin senelerca yaşadığı enflasyonist süreç minimum fiyat fiyatlarını da yansıdı. 1971’de Türkiye’yi kapsayan birinci minimum fiyat bin 200 TL olarak belirlenirken, enflasyonun tesiriyle paradan 6 sıfır atılmadan evvel Temmuz 2004 yılında 444 milyon 150 bin TL’ye çıktı. Paradan sıfır atılmasıyla bir arada Ocak 2005’te yeni fiyat 488, 70 kuruş olarak kararlaştırıldı.
EN ÇOK KATILAN BAKAN
Kurulda hükümeti Çalışma ve Toplumsal Bakanları temsil ederken, bakan olarak en çok Faruk Çelik katıldı. Çelik, 6 kere komiteye başkanlık etti. Çelik’i eski Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlarından 5 kez imzalayarak Murat Başesgioğlu takip etti.
PERİYODU DEĞİŞTİ
Taban fiyat tespit kurulunun toplantı dönemlerinde da vakit zaman değişikliğe gidildi. Kurul birtakım yıllar 6 aylık, genelde ise yıllık fiyatı belirlemek üzere toplandı.
AK PARTİ DEVRİ REKORU
AK Parti’nin 19 yıllık iktidarında ise en yüksek artış Ocak 2004 toplantısında yaşandı. Bu yıl minimum fiyat yüzde 34,11 seviyesinde arttı.
Minimum fiyatta nen yüksek artış Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın başbakanlığını nyaptığı Refah-Yol iktidarı devrinde gerçekleşti.
EN YÜKSEK ARTIŞI REFAH-YOL VERDİ: %107
1974’den günümüze taban fiyat artışlarında enflasyona paralel olarak yüzde 106,98 üzere artışlar görüldü. Bu çerçevede en yüksek artış Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın başbakanlığını yaptığı Refah-Yol iktidarı periyodunda yani 1997’de gerçekleşti.
BÖLGESEL FİYATLA BAŞLADI
Türkiye, taban fiyat kavramıyla birinci etapta takvimler 1951’i gösterdiğinde Demokrat Parti iktidarı periyodunda ‘bölgesel düzeyde’ tanıştı. 1974 yılına kadar mahalli kurullar vasıtasıyla belirlenen minimum fiyatlar uygulandı.
KURUL TEŞEKKÜL ETTİ
Lokal uygulamalar 1974’te ise emekçi, patron ve devleti tıpkı masada buluşturan Taban Fiyat Tespit Kuruluna dönüştü. Pazarlıkları çalışanlar ismine Türk-İş, patron ismine ise TİSK yürüttü.
TANSİYON DE VAR, OY BİRLİĞİ DE
Minimum fiyat tespitinde geçmişte taraflar toplantıyı terk edecek kadar gerilse de kuruldan oy birliği ile de yeni fiyatlar tespit edildi. 2008, 2012 ve 2019 personel, patron ve hükümet yetkililerin oy birliği ile yeni minimum fiyatta el sıkışması bunun son örnekleri.
Türkiye’nin senelerca yaşadığı enflasyonist süreç minimum fiyat fiyatlarını da yansıdı. 1971’de Türkiye’yi kapsayan birinci minimum fiyat bin 200 TL olarak belirlenirken, enflasyonun tesiriyle paradan 6 sıfır atılmadan evvel Temmuz 2004 yılında 444 milyon 150 bin TL’ye çıktı. Paradan sıfır atılmasıyla bir arada Ocak 2005’te yeni fiyat 488, 70 kuruş olarak kararlaştırıldı.
EN ÇOK KATILAN BAKAN
Kurulda hükümeti Çalışma ve Toplumsal Bakanları temsil ederken, bakan olarak en çok Faruk Çelik katıldı. Çelik, 6 kere komiteye başkanlık etti. Çelik’i eski Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlarından 5 kez imzalayarak Murat Başesgioğlu takip etti.
PERİYODU DEĞİŞTİ
Taban fiyat tespit kurulunun toplantı dönemlerinde da vakit zaman değişikliğe gidildi. Kurul birtakım yıllar 6 aylık, genelde ise yıllık fiyatı belirlemek üzere toplandı.
AK PARTİ DEVRİ REKORU
AK Parti’nin 19 yıllık iktidarında ise en yüksek artış Ocak 2004 toplantısında yaşandı. Bu yıl minimum fiyat yüzde 34,11 seviyesinde arttı.
Minimum fiyatta nen yüksek artış Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın başbakanlığını nyaptığı Refah-Yol iktidarı devrinde gerçekleşti.
EN YÜKSEK ARTIŞI REFAH-YOL VERDİ: %107
1974’den günümüze taban fiyat artışlarında enflasyona paralel olarak yüzde 106,98 üzere artışlar görüldü. Bu çerçevede en yüksek artış Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın başbakanlığını yaptığı Refah-Yol iktidarı periyodunda yani 1997’de gerçekleşti.