BenMelek
New member
“İnsanın deneyimsel varoluşunun tamamı oyun oynama temeli üzerinde inşa edilir.”
D.W. Winnicott
Bebeklikte epeyce kısıtlı bir alandan başlayıp giderek daha geniş bir alanda ve daha fazla sayıda “öteki “ ile genişleyen oyunun erken çocukluktaki gelişim kademelerine göz atalım:
Daha epey 0-12 ay içinde görülen keşif oyunları
Duyu -motor oyunu: Objeleri eline alma ya da ağzına koyma , itme-çekme biçiminde gözlemlenen oyunlar sıralanabilir. Bebeklerin ışık ,ses, pürüzlü olma ,sıcak, soğuk, kuru ,ıslak üzere duyulara hitap edecek biçimde hareket ederek kendi bedenlerini ve objeleri keşfettikleri tipten aktivitelerdir.
İşlevsel oyun: Düğmesine basılarak, itilip çekilerek objelerle hedefine uygun biçimde oynamayı içerir. Düğmesine basıldığında oyuncak otomobilin hareket ettiğinin fark edilmesi üzere ve bu emelle düğmeye basılması buna örnek verilebilir. Oyuncağın birden ortadan kaybedilip daha sonra geri getirilmesi üzere kısa periyodik ayrılma-kavuşma oyunları oynanabilir bu vakitteki bir çocukla. Bebeğin 7-8 aylık olduğu devirde oynanmaya başlanan “ceee” oyununda, eliyle yüzünü kapatıp kaybolan daha sonra bir daha ortaya çıkan ebeveynin varlığı telaş ile baş etmede manalı bir oyundur.
Daha hayli 12-24 ay içinde görülmeye başlanan oyunlar
İlişkisel oyun: Çocukların kendi kendilerine su içiyormuş, yemek yiyormuş, telefonla konuşuyormuş ya da uyuyormuş üzere yaptıkları hayali oyunlar örnek verilebilir.
İşlevsel oyun: Çocuğun obje , hareket ve şahıslarla ilgili şemalar oluşturduğuna ait izler taşıyan oyunlardır. Örneğin daha evvel taklit edilen bir oyunun siz sergilemeden çocuk tarafınca resen yapılması. “Hadi bye bye yap” denildiğinde gösterilmeden çocuğun “bye bye” yapması örnek verilebilir.
Kaba motor oyunları: Vücudu ile yapabildiklerini ve bunların sonlarını deneyimleyebildikleri sallanma, koşma, zıplama, tırmanma üzere aktiviteler bu kümede sayılabilir.
Sosyal oyun: Başka çocukları fark ettikleri, onları izledikleri fakat yan yana durdukları biçimde onlarla etkileşime girmedikleri (paralel) oyunlar sayılabilir. bu vakitte çocukların bir ortada lakin her birinin kendi oyuncaklarıyla ferdî oynadıkları gözlemlenir.
Rol yapma: Bebeğe yemek yedirmek, oyuncak köpeği koşturmak üzere cansız objelere aksiyon yaptırmak, oyuncak küpü elmaymış üzere kullanmak formundaki sembolik oyunlar örnek verilebilir.
Sembolik Oyun: İkinci ve üçüncü yaşlar içinde görülmesi beklenir. Oyuncak bebeği/hayvanı evvel besleme daha sonra yürüyüşe çıkarma üzere daha uzun oyun senaryoları devreye girer, dramatik sahneler canlandırılabilir. Çocuk günlük hayatta şahit olduğu, yaşadığı rastgele bir şeyi oyuna taşıyabilir. Sizi oyuna çağırıp size rol verip daha sonra siz orda değilmişsiniz üzere davranabilir. Bu durum , dikkatinin fakat oyun senaryosu oluşturmaya yetecek kadar olması ile ilgilidir. Daha ileriki basamaklarda öteki biri ile konusu belirli olan ve her bir kişinin rollerinin farklı , her insanın kendi senaryosunun olduğu oyunlar kurmaya başlarlar. Birebir oyunda bir çocuk karnı acıkıp yemek yerken başkası otomobil sürmek bir oburu bebeğini uyutmak istiyor olabilir ve çocuk oburlarının de senaryolarını aklında tutmaya yani başkalarının zihinsel temsillerini anlamaya başlar.
Yapıcı oyun: Objelerin biçim ve formlarını değiştirip yeni şeyler üretmeye başladıkları oyundur. İki küpü yan yana koyarak yatak haline getirmek , oyuncak bir kaseyi aykırı çevirip şapka olarak kullanmak üzere objelerin farklı hallerini tasarlamaya çalışmak planlama organize etme ve kendi kendini kıymetlendirme hünerinin gelişmesini sağlar.
Sözü edilen oyun maharetlerinin gelişimi tipik gelişen bir çocukta , çocuğa uygun etraf şartlarının sağlanması ile gerçekleşmesi beklenen becerilerdir.
D.W. Winnicott
Bebeklikte epeyce kısıtlı bir alandan başlayıp giderek daha geniş bir alanda ve daha fazla sayıda “öteki “ ile genişleyen oyunun erken çocukluktaki gelişim kademelerine göz atalım:
Daha epey 0-12 ay içinde görülen keşif oyunları
Duyu -motor oyunu: Objeleri eline alma ya da ağzına koyma , itme-çekme biçiminde gözlemlenen oyunlar sıralanabilir. Bebeklerin ışık ,ses, pürüzlü olma ,sıcak, soğuk, kuru ,ıslak üzere duyulara hitap edecek biçimde hareket ederek kendi bedenlerini ve objeleri keşfettikleri tipten aktivitelerdir.
İşlevsel oyun: Düğmesine basılarak, itilip çekilerek objelerle hedefine uygun biçimde oynamayı içerir. Düğmesine basıldığında oyuncak otomobilin hareket ettiğinin fark edilmesi üzere ve bu emelle düğmeye basılması buna örnek verilebilir. Oyuncağın birden ortadan kaybedilip daha sonra geri getirilmesi üzere kısa periyodik ayrılma-kavuşma oyunları oynanabilir bu vakitteki bir çocukla. Bebeğin 7-8 aylık olduğu devirde oynanmaya başlanan “ceee” oyununda, eliyle yüzünü kapatıp kaybolan daha sonra bir daha ortaya çıkan ebeveynin varlığı telaş ile baş etmede manalı bir oyundur.
Daha hayli 12-24 ay içinde görülmeye başlanan oyunlar
İlişkisel oyun: Çocukların kendi kendilerine su içiyormuş, yemek yiyormuş, telefonla konuşuyormuş ya da uyuyormuş üzere yaptıkları hayali oyunlar örnek verilebilir.
İşlevsel oyun: Çocuğun obje , hareket ve şahıslarla ilgili şemalar oluşturduğuna ait izler taşıyan oyunlardır. Örneğin daha evvel taklit edilen bir oyunun siz sergilemeden çocuk tarafınca resen yapılması. “Hadi bye bye yap” denildiğinde gösterilmeden çocuğun “bye bye” yapması örnek verilebilir.
Kaba motor oyunları: Vücudu ile yapabildiklerini ve bunların sonlarını deneyimleyebildikleri sallanma, koşma, zıplama, tırmanma üzere aktiviteler bu kümede sayılabilir.
Sosyal oyun: Başka çocukları fark ettikleri, onları izledikleri fakat yan yana durdukları biçimde onlarla etkileşime girmedikleri (paralel) oyunlar sayılabilir. bu vakitte çocukların bir ortada lakin her birinin kendi oyuncaklarıyla ferdî oynadıkları gözlemlenir.
Rol yapma: Bebeğe yemek yedirmek, oyuncak köpeği koşturmak üzere cansız objelere aksiyon yaptırmak, oyuncak küpü elmaymış üzere kullanmak formundaki sembolik oyunlar örnek verilebilir.
Sembolik Oyun: İkinci ve üçüncü yaşlar içinde görülmesi beklenir. Oyuncak bebeği/hayvanı evvel besleme daha sonra yürüyüşe çıkarma üzere daha uzun oyun senaryoları devreye girer, dramatik sahneler canlandırılabilir. Çocuk günlük hayatta şahit olduğu, yaşadığı rastgele bir şeyi oyuna taşıyabilir. Sizi oyuna çağırıp size rol verip daha sonra siz orda değilmişsiniz üzere davranabilir. Bu durum , dikkatinin fakat oyun senaryosu oluşturmaya yetecek kadar olması ile ilgilidir. Daha ileriki basamaklarda öteki biri ile konusu belirli olan ve her bir kişinin rollerinin farklı , her insanın kendi senaryosunun olduğu oyunlar kurmaya başlarlar. Birebir oyunda bir çocuk karnı acıkıp yemek yerken başkası otomobil sürmek bir oburu bebeğini uyutmak istiyor olabilir ve çocuk oburlarının de senaryolarını aklında tutmaya yani başkalarının zihinsel temsillerini anlamaya başlar.
Yapıcı oyun: Objelerin biçim ve formlarını değiştirip yeni şeyler üretmeye başladıkları oyundur. İki küpü yan yana koyarak yatak haline getirmek , oyuncak bir kaseyi aykırı çevirip şapka olarak kullanmak üzere objelerin farklı hallerini tasarlamaya çalışmak planlama organize etme ve kendi kendini kıymetlendirme hünerinin gelişmesini sağlar.
Sözü edilen oyun maharetlerinin gelişimi tipik gelişen bir çocukta , çocuğa uygun etraf şartlarının sağlanması ile gerçekleşmesi beklenen becerilerdir.