Rusya faiz oranlarını yükseltiyor ve savaş ekonomisini soğutmaya çalışıyor

BenMelek

New member
Moskova, Ukrayna’daki savaşa yönelik artan harcamaların ve zayıflayan Rus rublesinin etkilerinden korkarak Cuma günü enflasyonu azaltmak için sert önlemler aldı.

Rusya merkez bankası beklenmedik bir adım atarak kilit faiz oranını yüzde 7,5’ten yüzde 8,5’e çıkardı. Bu, bir yılı aşkın süredir yapılan ilk büyük zamydı ve banka daha fazla zam yapılmasının muhtemel olduğu konusunda uyardı.

New York merkezli bir risk analizi şirketi olan Eurasia Group’un jeoekonomi ekibi başkanı Robert Kahn, “Bu bir sürpriz olarak ortaya çıkıyor ve yüzeyde merkez bankasının enflasyon ve ekonominin gidişatı hakkında beklediğimizden daha fazla endişe duymasını yansıtıyor” dedi. “Bu, savaşın ekonomik aktiviteyi giderek daha fazla etkilediğini ve enflasyonist baskıları artırdığını gösteriyor.”


Uzmanlar, yaptırımların Rusya’nın ekonomisini durma noktasına getireceği fikri geri çekilmiş olsa da, savaşın sonuçları ekonomiyi, aralarında keskin bir şekilde artan askeri harcamalar, işgücü kıtlığı ve giderek kötüleşen ticaret dengesi de dahil olmak üzere başka şekillerde etkilemeye devam ediyor.


Merkez bankası başkanı Elvira Nabiullina, artışı açıklarken sadece dolaylı olarak savaşa atıfta bulundu. Şirketler hemen yeni üretim hatları açıp bunun için ek işçi bulamıyor” dedi. “Talep sürekli olarak arzı artırma kabiliyetini aştığında, fiyatlar kaçınılmaz olarak yükselir.”

Banka, enflasyonun bu yıl yüzde 5 ila 6,5’e ulaşacağını tahmin ediyor, geçen yılın sonundan daha düşük, ancak yine de yıl için yüzde 4 hedefinin üzerinde.

Uzmanlar, oyundaki bir dizi faktöre işaret etti. Birincisi, paralı asker komutanı Yevgeny Prigozhin’in Haziran sonunda Wagner grubunu hükümet karşıtı bir ayaklanmaya yönlendirmesinden bu yana geçen haftalarda, ruble diğer para birimlerine karşı önemli ölçüde değer kaybetti ve diğer para birimlerine karşı yaklaşık 83’ten 90’ın üzerine çıktı. Rusya büyük miktarlarda mal ithal ederken, zayıflayan ruble fiyatları yükseltiyor.

Bu, Rusya için özellikle sorunlu çünkü Başkan Vladimir V. Putin çok sayıda sosyal harcama programını enflasyon oranıyla ilişkilendirdi. Atlantic Council’in GeoEconomics Center müdür yardımcısı Charles Lichfield, “Emeklilik maaşlarını ve diğer ödemeleri enflasyonla uyumlu tutmak, Putinizm’in bir nevi kilit unsuru” dedi. “Belki bunu bile karşılayamazlar.”


Yeni silahlardan daha yüksek maaş çeklerine ve yüzbinlerce yeni basılmış askere kadar hükümetin orduya ne kadar harcadığından kimse emin değil. Savunma ve güvenliğe yapılan devlet harcamalarının üçte biri artık sınıflandırıldı, ancak bu harcamaların mantar gibi çoğaldığına şüphe yok.

Putin’in hükümeti, Ukrayna’da uzayan bir savaş için silah ve malzeme üretimine milyarlar akıttı. Ayrıca, işgal altındaki Ukrayna topraklarında yaşayanlar da dahil olmak üzere ülke vatandaşları, sübvansiyonlu ipotek ve diğer sosyal yardımlarla yıkandı. Aynı zamanda, Ukrayna’daki Rus savaşçılara maaş bordrosu ve tazminat ödemeleri ortalama ücretleri yükseltti, enflasyonu artırdı ve birçok sivil sektörü işçileri çekmek için mücadele etmeye zorladı.


İşgücü kıtlığı, savaşı protesto etmek veya seferberlikten kaçınmak için çalışma çağındaki yüzbinlerce Rus’un göç etmesiyle daha da arttı. Ukrayna savaş meydanlarında on binlerce kişinin daha öldüğü tahmin ediliyor.

Hükümet bu devasa harcamaları yaparken enerji ihracatından çok daha az kazanç elde ediyor, ancak bunlar hala çok büyük. Haziran ayında merkez bankası, 2020’den bu yana ilk negatif ticaret dengesini bildirdi.


Lichfield ayrıca, savaşın Şubat 2022’de başlamasından bu yana Rusların yurtdışına yaklaşık 40 milyar dolarlık nakit varlık aktardığını kaydetti. Ukrayna’nın işgalinden hemen sonra hükümet, ülkeyi terk etmesine izin verilen döviz miktarını ciddi şekilde kısıtladı, ancak bu kontroller kademeli olarak gevşetildi.

Bay Lichfield, Hükümetin aldığından çok daha fazlasını harcama konusundaki mevcut politikasının, her zamankinden daha yüksek enflasyon potansiyelinin altını çizdiğini söyledi. Lichfield, “Rus hükümeti ekonomiye para pompaladığı için kontrolden çıkmaktan korkuyor” dedi.

Genel olarak merkez bankası, ekonominin bu yıl yüzde 2,5 kadar büyüyeceğini ve etkili bir şekilde “kriz öncesi” faaliyet seviyelerine döneceğini söyledi; Ancak Bayan Nabiullina’nın büyüme tahmini duyurusu aynı zamanda bir uyarı notu da içeriyordu.

Rus ekonomisinin aşırı ısınmaya doğru yönelebileceğini söyleyen yetkili, “Amacımız bu riske izin vermemek” dedi.